รู้หรือไม่? มีผู้ป่วยโรคเบาหวานในไทยกว่า 4.8 ล้านคน และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ มาจากการพฤติกรรมการบริโภคและการใช้ชีวิตประจำวัน หลายคนรู้ว่าเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่สามารถรักษาให้หายหรือดีขึ้นได้ แต่ปัจจัยหลัก ๆ คือผู้ป่วยจะต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด แต่ผู้ป่วยหลายคนก็ละเลย ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานจนทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ มารู้จักภาวะโรคแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานและวิธีป้องกันให้มากขึ้นครับ
โรคเบาหวาน เป็นภาวะที่ร่างกายมีน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ เกิดจากการทำงานของฮอร์โมนอินซูลินที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในภาวะสมดุลได้ จากความผิดปกติของตับอ่อนที่สร้างฮอร์โมนชนิดนี้ ซึ่งปัจจัยหลัก ๆ มาจากการบริโภคอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันจำนวนมาก ทำให้การทำงานขาดความสมดุล แน่นอนว่าในระยะยาวจะส่งผลต่อการทำงานของอวัยวะอื่น ๆ ด้วย ทั้งหลอดเลือด หัวใจ และนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานที่เสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้
ภาวะโรคแทรกซ้อนจากเบาหวานมี 2 กลุ่ม ได้แก่
ภาวะโคม่า จากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงมาก หรือภาวะระดับน้ำตาลในเลือดต่ำมาก
ภาวะแทรกซ้อนเรื้อรัง เป็นอาการที่ค่อย ๆ เกิด สามารถเกิดขึ้นได้กับอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น ภาวะแทรกซ้อนที่ตา ไต ระบบประสาท หรือโรคที่มักคบร่วมกับโรคเบาหวาน เช่น ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง
ภาวะแทรกซ้อนที่ตา
หรือที่หลายคนชอบเรียกว่าเบาหวานขึ้นตา เกิดจากการที่ผู้ป่วยไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ทำให้หลอดเลือดในจอประสาทตาเริ่มอักเสบ บวม มีเลือดออก และมีน้ำเหลืองซึมออกมา จะค่อย ๆ แสดงอาการ บางคนอาจจะเห็นภาพเบลอ ไม่ชัด เห็นภาพแคบลง ซึ่งหากอาการรุนแรงขึ้นอาจจะทำให้จอประสาทตาเสื่อม และทำให้ตาบอดได้เลย ผู้ป่วยโรคเบาหวานต้องตรวจตาอย่างต่อเนื่อง เพราะหากพบความผิดปกติตั้งแต่แรก ๆ ยังสามารถรักษาได้
ภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาท
โรคเบาหวานมีผลต่อการทำงานของระบบประสาท โดยเฉพาะหลอดเลือดต่าง ๆ เพราะหากมีภาวะน้ำตาลในเลือดที่สูงมากเป็นเวลานาน จะทำให้เกิดการอักเสบและอุดตันภายในหลอดเลือดได้ง่ายกว่าคนปกติ อาจจะทำให้การไหลเวียนของเลือดติดขัด ซึ่งอันตรายต่อหัวใจและสมอง อาจจะเกิดภาวะหัวใจวายเฉียบพลัน ส่งผลให้เป็นอัมพฤกษ์หรืออัมพาตได้เลย นอกจากนี้ทำให้ภูมิคุ้มกันในร่างกายลดลง ติดเชื้อได้ง่ายขึ้น และอาการอาจจะหนักกว่าคนทั่วไป หากรู้ว่าเป็นเบาหวานต้องเข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง ทานยาตามแพทย์สั่ง และต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้วย
ภาวะแทรกซ้อนระบบไต
โรคเบาหวานเป็นหนึ่งในสาเหตุของโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย มีการศึกษาพบว่าคนเป็นเบาหวานมีโอกาสเป็นโรคไตกว่าร้อยละ 20-40 เลยทีเดียวครับ
ควบคุมระดับน้ำตาลและปรับพฤติกรรม รวมถึงทานสารสกัดจากฮอร์ธอร์นช่วยได้
สิ่งสำคัญที่สุดของผู้ป่วยโรคเบาหวานคือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ไม่ว่าจะเป็นการทานอาหาร การนอน และเพิ่มการออกกำลังกาย ไม่ใช่แค่ลดอาหารหวานและน้ำตาลสูง แต่ต้องรวมไปถึงอาหารรสเค็มจัด เผ็ดจัด ไขมันและคาร์โบไฮเดรตสูงด้วย นอกจากนี้ยังควรพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่ควรให้ร่างกายทำงานหนักจนเกินไป อีกทั้งความเครียดก็เป็นอีกปัจจัยที่จะทำให้ค่าน้ำตาลในเลือดสูงได้ รวมไปถึงคนที่ไม่เคยออกกำลังกายเลย ต้องเริ่มขยับตัว อาจจะเริ่มจากการออกกำลังกายเบา ๆ ก่อนเป็นประจำ จะช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือดคงที่ได้ ลดความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน
นอกจากนี้การทานสารสกัดจากฮอร์ธอร์นก็ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และคอเลสเตอรอลได้ ในสมัยก่อนแพทย์ใช้ฮอร์ธอร์นเป็นสมุนไพรในการช่วยรักษาคนที่เป็นโรคอ้วนและมีภาวะน้ำหนักเกิน รวมไปถึงระดับน้ำตาลในเลือดสูง ไม่เพียงเท่านั้นฮอร์ธอร์นยังช่วยบำรุงหัวใจและหลอดเลือด ช่วยให้หลอดเลือดสามารถขยายตัว ส่งเสริมให้การไหลเวียนเลือดทำได้ดีขึ้น ฟื้นบำรุงการทำงานของหัวใจและอวัยวะสำคัญ ๆ ได้ดีขึ้นด้วย