หลายคนอาจจะคิดว่าโรคไม่ติดต่อเรื้อรังเกิดขึ้นได้แต่กับผู้ใหญ่หรือผู้สูงอายุ แต่จากสถิติโรคไม่ติดต่อเรื้อรังอายุของผู้ป่วยต่ำลงเรื่อย ๆ นะครับ อย่างโรคเบาหวาน เด็กและวัยรุ่นก็เป็นได้ ซึ่งจะมีสาเหตุและปัจจัยอะไรบ้าง อยากชวนมาศึกษาและมาดูวิธีป้องกันกันครับ
ข้อมูลจากโรงพยายาลมหิดล บอกว่าชนิดของโรคเบาหวานในเด็กและวัยรุ่นมี 2 ชนิดหลัก คือ
1. เบาหวานชนิดที่ 1 (type 1 diabetes) เป็นชนิดที่พบได้บ่อยที่สุดสำหรับเบาหวานในเด็กและวัยรุ่น เกิดจากการที่เซลล์ตับอ่อนที่เรียกว่า “บีต้าเซลล์” ถูกทำลาย เป็นผลจากกระบวนการทางพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม ต้องได้รับการรักษาด้วยการฉีดอินซูลินเท่านั้น และมักเริ่มเป็นโรคเมื่ออายุยังน้อย
2. เบาหวานชนิดที่ 2 (type 2 diabetes) ปัจจุบันพบได้มากขึ้นในเด็กและวัยรุ่น เนื่องจากมักพบร่วมกับโรคอ้วนหรือภาวะโภชนาการเกิน เพราะในปัจจุบันมีเด็กที่อ้วนหรือมีภาวะโภชนาการเกินมากขึ้น
สำหรับเบาหวานชนิดที่ 2 ต้องใช้วิธีการรักษาด้วยการทานยา และการฉีดอินซูอิน ร่วมกับการปรับวิถีการดำเนินชีวิต ด้วยการลดน้ำหนัก และคุมน้ำหนัก นอกจากนี้เบาหวานในเด็กและวัยรุ่น อาจจะเกิดจากการได้รับยารักษาโรคต่าง ๆ ที่ทำให้เกิดน้ำตาลสูงในเลือด อย่างยาเคมีบำบัดที่ใช้ในการรักษาโรคมะเร็งบางชนิดได้ด้วย
วิธีการลดความเสี่ยงเป็นเบาหวานในวัยรุ่น
เนื่องจากสาเหตุของการเป็นเบาหวานในเด็กและวัยรุ่นปัจจัยสำคัญ คือ โรคอ้วนและภาวะโภชนาการเกิน หรือการได้รับสารอาหารบางชนิดเกินต่อความต้องการของร่างกาย และขาดสารอาหารบางอย่าง วิธีลดความเสี่ยงคือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
1. ทานอาหารตามหลักโภชนาการ ให้ครบ 5 หมู่ในทุกมื้อ เน้นที่โปรตีนไขมันต่ำ ผักผลไม้ ลดอาหารจำพวกคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และน้ำตาล
2. ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเค็มจัด หรืออาหารแปรรูป เพราะเมื่อทานอาหารรสเค็มร่างกายต้องดึงน้ำไปใช้ ซึ่งทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น และยิ่งในคนไข้เบาหวาน การปล่อยให้ความดันโลหิตขึ้นสูงไม่ใช่เรื่องที่ดีเลยครับ
3. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ จะช่วยให้การเผาผลาญในร่างกายสมดุลขึ้น เพิ่มกล้ามเนื้อ ลดไขมันด้วย
4. เลี่ยงอาหารประเภทบุฟเฟ่ต์ เพราะการทานอาหารประเภทนี้ทำให้ต้องทานอาหารมากขึ้นโดยไม่รู้ตัวนั่นเองครับ
5. ทานอาหารเสริมที่ช่วยเรื่องเสริมภูมิคุ้มกันในร่างกาย เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคต่าง ๆ เช่น เบต้ากลูแคน ซึ่งหากรับประทานตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็จะช่วยปกป้องเราจะสิ่งแปลกปลอมที่จะเข้าสู่ร่างกายเราได้ ซึ่งสิ่งแปลกปลอมเหล่านี้ไม่ว่าจะเป็นไวรัส แบคทีเรีย หรือปรสิตต่าง ๆ มักจะเป็นสาเหตุของการเกิดโรคต่างๆ รวมไปถึงเบต้ากลูแคน ยังช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาลได้ ก็อาจจะสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอย่างเบาหวานได้ด้วยนะครับ