รู้หรือไม่? มะเร็งปอดเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของของคนไทยเป็นอันดับต้น ๆ ในหลายปีที่ผ่านมา โดยมีสาเหตุปัจจัยต่าง ๆ มากมาย แต่รู้หรือไม่ว่าในระยะไม่กี่ปี คนไทยมีปัจจัยเสี่ยงที่จะก่อให้เกิดมะเร็งปอดมากขึ้น คือ อากาศที่หายใจเข้าไป ซึ่งนับเป็นวิกฤติทางสุขภาพอย่างหนึ่ง แล้วเราจะหลีกเลี่ยงการเป็นโรคร้ายนี้ได้อย่างไรบ้าง มีคำแนะนำมาฝากครับ
สาเหตุของมะเร็งปอดเกิดจากอะไร?
มะเร็งปอดเกิดจากการเจริญเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติอย่างรวดเร็ว ควบคุมได้ยาก เกิดเป็นกลุ่มก้อนที่ผิดปกติในปอด ส่วนมากตรวจพบได้ตอนที่มีขนาดใหญ่ จำนวนมาก และแพร่กระจายไปทั่วบริเวณที่เกิด ผู้ป่วยเริ่มมีอาการเจ็บ ปวด ตามบริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย หรือบางรายอาจจะเริ่มมีอาการก็ตอนที่เซลล์มะเร็งลุกลามไปมากแล้ว โดยหากอยู่ในระยะที่ลุกลามก็ยากต่อการรักษา
โดยมะเร็งปอดสามารถแบบออกได้ 2 ชนิด ตามขนาดของเซลล์ โดยมีการจำแนกเนื่องจากจะมีการรักษาแตกต่างกันออกไป
– มะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (small cell lung cancer) พบได้ประมาณ 10-15% ของโรคมะเร็งปอด ซึ่งเป็นชนิดที่เติบโตและแพร่กระจายได้เร็วมาก ซึ่งทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้หากตรวจพบช้า การรักษาจะไม่ใช้วิธีการผ่าตัด ส่วนมากรักษาด้วยการใช้ยาหรือฉายรังสี
– มะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก (non-small cell lung cancer) พบได้บ่อยกว่ามะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก แต่แพร่กระจายได้ช้ากว่าและมีโอกาสรักษาให้หายได้ โดยการผ่าตัดหากตรวจพบเจอเร็ว
ปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้เราเสี่ยงมะเร็งปอด?
1. การสูบบุหรี่ เพราะควันจากบุหรี่มีสารพิษมากมาย โดยมีส่วนก่อให้เกิดโรคมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งปอด เพราะต้องหายใจรับควันเข้าไป หากยิ่งใช้เวลาสูบมานานหลายปี ก็ยิ่งมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งปอดได้ 10-30 เท่าของคนที่ไม่สูบ
2. อายุ ความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งปอดคือคนที่อายุ 40 ปีขึ้นไป โดยผู้ชายอาจจะมีความเสี่ยงมากกว่าผู้หญิง เนื่องจากปัจจัยเสี่ยงในการใช้ชีวิตที่มีมากกว่า
3. พันธุกรรมในครอบครัว สำหรับครอบครัวมีใครที่เสียชีวิตจากการเป็นมะเร็งปอด ก็อาจจะมีความเสี่ยงที่จะป่วยเป็นโรคนี้ได้เช่นกัน
4. ปัจจัยสิ่งแวดล้อม ที่พักอาศัยหรือการที่ต้องทำงานท่ามกลางสภาพอากาศที่เต็มไปด้วยสารพิษ เป็นเวลานาน สามารถก่อให้เกิดมะเร็งปอดได้
5. อากาศที่ไม่บริสุทธิ์ในปัจจุบัน โดยเฉพาะอากาศที่เต็มไปด้วยฝุ่นขนาดเล็ก PM2.5 มีรายงานว่าการสูดดมฝุ่น PM2.5 ทุกวันไม่ต่างจากสูบบุหรี่วันละหลายมวน นี่อาจจะเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทุกคนได้รับในทุกวัน และอาจจะส่งผลให้ในอนาคตคนไทยป่วยเป็นมะเร็งปอดได้มากขึ้นอีกด้วย
การป้องกันและลดความเสี่ยงจากการเป็นมะเร็งปอด
– ทานวิตามินเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกายอย่าง “เบต้ากลูแคน” โดยทำงานกับ 3 เซลล์ที่สร้างภูมิคุ้มกันโดยตรง ได้แก่ เซลล์เม็ดเลือดขาวขนาดใหญ่ (Macrophage) กระตุ้นเซลล์เม็ดเลือดขาวนิวโตรฟิล (Neutrophil) กระตุ้นเซลล์ภูมิคุ้มกัน เอ็น เค เซลล์ (Natural Killer Cell) ซึ่งนอกจากจะทำหน้าที่ดักจับสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกายแล้ว ยังช่วยให้เซลล์ในร่างกายทำงานอย่างปกติ ลดความเสี่ยงที่เซลล์จะทำงานผิดพลาด จนเกิดเป็นเซลล์มะเร็ง รวมไปถึงซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่อักเสบ และมีสารต้านอนุมูลอิสระด้วย
– เลิกสูบบุหรี่ ใครที่กำลังติดบุหรี่อยู่ให้หาวิธีเลิก เพื่อลดความเสี่ยงและปัจจัยที่จะเกิดโรคมะเร็งปอด
– เลี่ยงการสูดดมฝุ่น PM2.5 หากตรวจสภาพอากาศในแต่ละวันค่าขึ้นสีส้ม ถึงสีแดง ควรสวมหน้ากาก N95 เพื่อป้องกันละอองฝุ่นจิ๋ว
– ทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และพักผ่อนให้เพียงพอ